E!Gen reG!e werkt. Voor iedereen.
Via deze nieuwsbrief delen we informatie en ervaringen over aanpak ondersteuning naar e!Gen reG!e.
Vragen, opmerkingen, aanvullingen en/of suggesties? Deel ze via eigenregie@alkmaar.nl.
Nieuwsbrief najaar 2023lf
De aanpak e!Gen reG!e richt zich op het stellen van de juiste vragen, zodat mensen met een ondersteuningsvraag over zorg, welzijn en gezondheid beter kunnen aangeven wat ze zelf willen en van anderen nodig hebben. Dat geeft vertrouwen, meer zingeving en verhoogt de kwaliteit van leven. Want je kunt veel zelf, maar staat niet alleen.
Margit de Jong, programmamanager
Moet ik dit nu doen?
De bekende coachvraag hierboven is eigenlijk ook een mooie vraag in het kader van eigen regie. Want als iemand je om hulp vraagt, is het natuurlijk heel verleidelijk om direct mee te denken en/of een oplossing te zoeken. Dan kan het handig zijn om even het rijtje met vragen door te lopen die voorkomt uit die ene vraag, zoals hier links.
Om vervolgens om te schakelen naar de vragen die we kennen uit eigen regie: Kan het ook anders? Wat heb je nodig? Wat is er nog meer mogelijk? Wat is het ergste wat er kan gebeuren? Wat is de vraag achter de vraag? Steeds weer die bewustwording, steeds dat andere perspectief.
Inmiddels is deze vraag ook van toepassing op de aanpak Eigen Regie binnen gemeente Alkmaar. De afgelopen twee jaar hebben we veel aandacht besteed aan de aanpak en vooral: het gedachtengoed erachter. We organiseerden trainingen voor medewerkers en inspiratiesessies om de verbinding te leggen met partnerorganisaties. We vonden een andere trainer, Chantal van Arensbergen, die een nieuw perspectief toevoegt aan de aanpak eigen regie. Er kwamen mooie dingen tot stand en er zijn een hoop zaadjes geplant om eigen regie verder tot bloei te laten komen. Binnen zorg en welzijn, maar ook daarbuiten. Verderop in deze nieuwsbrief staat bijvoorbeeld een link naar de YouTube-video 'eigen regie in het fysieke domein'. Ook is er contact geweest met andere gemeentes om kennis en ervaring uit te wisselen.
Inmiddels is het tijd geworden om het gedachtegoed van eigen regie toe te passen op ons eigen project. We vertrouwen erop dat we genoeg vragen hebben gesteld en inspiratie hebben geboden om het voortouw los te kunnen laten. Het is, kortom, tijd voor de typische Eigen Regie-vervolgvraag: '...en welke stap ga jij nu zetten'?
e!Gen reG!e: ik werk ermee
Wat betekent de aanpak e!Gen reG!e in de praktijk? Iedere editie stellen we één vraag centraal.
Het gaat niet om de vraag wannéér je het allemaal moet doen, maar óf je het allemaal moet doen.
Het gedachtegoed van 'Omdenken' komt goed van pas om de aanpak 'Eigen Regie' in de praktijk te brengen. Omdenken is een manier van denken en doen, waarmee je van een probleem een mogelijkheid maakt. Bij Omdenken kijk je naar de werkelijkheid zoals die is en onderzoek je wat je daarmee zou kunnen doen.
Volgens de theorie van het Omdenken zijn er vier manieren om met een probleem om te gaan: oplossen, loslaten, waarnemen en omdenken. In de omdenkmatrix komen ze samen en kun je zien hoe ze in verband staan met de feiten en onze verwachtingen.
Casus: Plezier versus eigen regie Aanpak: Compassievolle benadering
Mevrouw Doornman (74) heeft Alzheimer. Ze woont in een woon-zorgcentrum met een loopcircuit. Hier loopt ze een groot deel van de dag neuriënd door de gangen en maakt dan graag contact met de zorgprofessionals. Ze maakt ook wandelingen met haar broer. Ze geeft ook aan dat haar teennagels haar pijn doen bij het wandelen. Deze moeten geknipt. Maar daar heeft mevrouw een grote hekel aan en ze verzet zich hevig. Daarop is besloten haar te zwaar te sederen. Dit voelt niet goed en wordt tijdens een moreel beraad ter sprake gebracht. Kern van het gesprek: het plezier en levensgeluk in het wandelen samen met haar broer, staan haaks op haar eigen regie die de zorgprofessionals mevrouw ontnemen tijdens de behandeling van de pedicure. Dat is nogal wat. Is dat het waard, om haar regie te ontnemen, om tegemoet te komen aan haar plezier?
Bij StraatGeluid denken ze niet vanuit problemen, maar kijken ze wat wél kan. Met eigen kunnen en willen, met ouders, met eigen netwerk. Juist voor jongeren die tussen wal en schip vallen, die onzichtbaar en anoniem lijken en/of uitvallen bij reguliere trajecten op school en hulpverlening.
Pearl (20), over de ondersteuning die ze kreeg bij StraatGeluid en het boek dat ze schreef:
“Ik heb het zelf gedaan, maar StraatGeluid stond achter mij als ik even viel.
Ik leerde dat ze niet altijd mijn hand zullen vasthouden. Ik kan nu op mijn eigen benen te staan en met mijn eigen handen vastpakken wat belangrijk is.”
Gregory (21) is positief over de aanpak van StraatGeluid, waarbij eigen verantwoordelijkheid belangrijk is: “Bij StraatGeluid probeerden ze niet de controle over mijn leven te voeren, maar in plaats daarvan gingen ze naast mij staan, kijkend naar hoe ik mijn eigen leven kon controleren. Door dit geloof in de cliënt (en in dit geval in mij), nam ik mijn eigen verantwoordelijkheden.
Terugblik: inspiratiesessie en netwerkbijeenkomst met Sport Z
Het nemen en verlenen van eigen regie wordt breed toegepast. En we zien dat er partners zijn die ook een aanpak uitdragen met dezelfde uitgangspunten. Om onderling verbinding te maken, organiseren we een aantal keer per jaar inspiratiesessies. Deze keer in samenwerking met Sport Z.
Zo'n 30 geïnteresseerden kwamen begin juli bijeen in de kantine van Kolping Boys, om zich te laten informeren en elkaar te inspireren.
Sport-Z kijkt terug op een middag vol nieuwe momenten van ontdekking en ervaring: "We hebben goed kunnen laten zien hoe het thema Eigen Regie in haar programma’s verweven is. De aanwezigen gaven aan erg onder de indruk te zijn van de verhalen van de ervaringsdeskundigen ter plaatse. Ook achteraf kwamen er nog veel vragen los waarop veelal persoonlijk is ingegaan. Zowel op het vlak van samenwerking als doorverwijzing zijn nieuwe lijntjes gelegd." Het aanbod van Sport-Z is ook te vinden op www.sport-z.org. Vragen? Mail naar info@sport-z.org.
Kijktip:
Positieve gezondheid op de tekentafel, de vertaling van positieve gezondheid naar het fysieke domein Klik op de afbeelding hieronder voor de YouTube-video
‘Positieve Gezondheid in de leefomgeving’ is een methodiek voor iedereen die betrokken is bij het ruimtelijk ontwerp. Deze methodiek zorgt ervoor dat diverse belanghebbenden meedoen bij de inrichting van de woon- en leefomgeving. Gezondheid, kwaliteit van leven, eigen regie en betrokkenheid van inwoners krijgen hiermee (letterlijk) vorm.
De methodiek is gebaseerd op de vertaling van Positieve Gezondheid naar het fysieke domein. Belangrijk aspect is het aangaan van het gesprek met partners in het sociale en fysieke domein én met bewoners. Aan de hand van een kaart bekijken groepen belanghebbenden hoe de woon- en leefomgeving anders ingericht kan worden. Om dit proces in goede banen te leiden is een speciale toolkit ontwikkeld.
Bijzonder boek: 'Het geheim van mijn genezing', over eigen regie met ondersteuning
Anna was jarenlang ziek. Ze had zoveel pijn dat ze zich amper kon bewegen. Niet dat je dat aan haar zag. Ze hield dat voor zichzelf, liet aan bijna niemand zien hoe ziek ze was, vroeg geen hulp en bleef (bijna) alles zelf doen. Het was als een geheim. Nu, jaren later, is er veel veranderd. Het allerbelangrijkste: Anna voelt zich weer beter. Van -100 naar -5, zoals ze zelf zegt. En in plaats van haar verhaal te verzwijgen, kiest ze er nu voor om het te vertellen. Het gaat over wilskracht, doorzettingsvermogen en vooral: vertrouwen. Het geheim van ziek zijn werd daarmee het geheim van genezing en een verhaal van een sterke vrouw. Een verhaal over eigen kracht met ondersteuning. Want autonomie behouden en hulp accepteren kunnen naast elkaar bestaan.
Artikelen in Stadskrant: eigen regie vanuit het perspectief van inwoners
In iedere Stadskrant vertelt een inwoner van Alkmaar waarom eigen regie werkt, via zogenoemde ervaringsverhalen. Klik op de afbeelding hieronder voor de (leesbare) pdf. De ervaringsverhalen staan steeds op pagina 4.
De aanpak e!Gen reG!e heeft raakvlakken met andere initiatieven in Alkmaar. Inspireer elkaar. Deel deze nieuwsbrief met anderen via onderstaande link: